Biologisch melkveebedrijf en ijsboerderij de Meulenhorst

Biologisch melkveebedrijf en ijsboerderij de Meulenhorst

Aan de rand van Ommen, in het prachtige natuurgebied “Het Eerder Achterbroek”, ligt biologisch melkveebedrijf en ijsboerderij de Meulenhorst van Heico en Marianne Blekkenhorst. Hier lopen 40 melkkoeien met bijbehorend jongvee rond. Alle grond wordt van Natuurmonumenten gepacht: 33 hectare reguliere pacht en 40 hectare natuurpacht. Ongeveer 10 hectare wordt ingezet voor de teelt van graan (vooral rogge). Vanuit het winkeltje op de boerderij wordt ijs van eigen melk en room verkocht. Dit ijs ligt ook bij een paar andere boerderijwinkels en een camping in de vriezer. Ook zijn er op het erf een zelfstandige zorgboerderij en een kleine bierbrouwerij gevestigd.

De Meulenhorst is al sinds 1997 biologisch. De biologische landbouw is veel minder afhankelijk van bijvoorbeeld chemische bedrijven. Heico en Marianne werken bovendien liever met de natuur mee dan tegen de natuur in. Toen Heico in 1989 van school kwam, ging hij aan de slag met de mineralenbalans. In die tijd waren de N-verliezen groot. Die wilde hij naar beneden krijgen, en zodoende kwam de Meulenhorst al dicht bij biologisch. Toen er in 1997 ook afzetmogelijkheden kwamen voor biologische melk zijn ze naar biologisch omgeschakeld. Bij het telen van de gewassen worden geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt. Er wordt naast stalmest gebruik gemaakt van groenbemesters, om de bodem vruchtbaar te houden en om de mineralenverliezen te minimaliseren.

Heico en Marianne proberen zoveel mogelijk weidegang toe te passen (in 2020 meer dan 5000 uur). De meeste koeien kalven in voorjaar af. De meeste melk wordt dus geproduceerd in het seizoen met de meeste grasgroei. Dit is de pure graze methode, een natuurinclusief bedrijfssysteem dat teruggaat naar de basis van de melkveehouderij: koeien en groenvoer. De koeien krijgen op deze manier een gevarieerd dieet van grassen, klavers en kruiden. Verder gewoon “zo min mogelijk andere poespas”: eenvoudig voeren, geen krachtvoercomputer, geen graslandvernieuwing, geen groot machinepark enzovoort. Ook wordt antibiotica niet preventief ingezet, en het vee krijgt maar een beperkte hoeveelheid krachtvoer. Doordat de Meulenhorst midden in een natura 2000 gebied ligt, is er al veel natuur rond de percelen en het erf. Zelf dragen ze ook nog verder actief bij aan de biodiversiteit door het hebben van vogelnestkasten en door het inzaaien van bloemstroken in de akkerranden.

Bezoekers zijn van harte welkom op de Meulenhorst. De werkwijzen worden op diverse borden met tekst op het erf beschreven. “Zo proberen we de kloof tussen boer en consument te verkleinen. Dat was overigens ook een van de redenen om boerderij-ijs te gaan maken en door de verkoop de consument naar de boerderij te halen.” Naast ijs is er ook een koffieautomaat en zijn er enkele streekproducten te koop. Sinds 2010 is er een zorgboerderij op het erf van de Meulenhorst. Heico en Marianne werden benaderd door een echtpaar dat graag een zorgboerderij wilden starten, maar die geen boerderij had. Zij runnen dus de zorgboerderij, wat door het beschikbaar stellen van de Meulenhorst wordt gefaciliteerd. Er wordt dus niets aan verdiend, maar het zorgt wel voor een aantal extra handen. De zorgboerderij doet allerlei eenvoudige en overzienbare klussen. Ook werken ze samen met Natuurmonumenten.

Boerderij de Meulenhorst werkt ook samen met verschillende partijen zoals Natuurmonumenten, Vechtdal Overijssel en Puur Twenterand. De biologische werkwijze op het bedrijf staat in principe los van deze samenwerkingsverbanden. De werkwijze was er eerst, daarna kwamen de samenwerkingsverbanden, mede omdat ze in 1998 dus ook begonnen met het maken van boerderij-ijs. “Alleen ga je sneller, samen kom je verder”, aldus Heico.

Op dit moment hebben Heico en Marianne geen plannen voor veranderingen met betrekking tot de bedrijfsvoering. “Maar dat kan morgen zo veranderen. Als we iets tegen komen dat ons past, dan onderzoeken we dat, en misschien gaat dat door. We hebben bijvoorbeeld nooit een 10-jarenplan of iets dergelijks gehad. We zijn ook allergisch voor adviesbureaus.” De huidige, extensieve manier van boeren van de Meulenhorst sluit goed aan bij het gebied, wat een eeuwenoud kleinschalig cultuurlandschap met essen en houtwallen is. Hier zijn altijd boeren geweest, en moeten er volgens Heico en Marianne ook altijd blijven.