Niet-kerende grondbewerking

De bodem is de basis van de productie. In de bodem bevindt zich een wereld aan organismen, zoals wormen, bacteriën en schimmels die bijdragen aan de structuur en de vruchtbaarheid van de bodem. Wanneer de grond diep geploegd wordt, wordt dit bodemleven verstoord en gaat er dus een bron van de productie verloren. Niet-kerende grondbewerking (NKG) houdt in dat de bodem zo minimaal mogelijk verstoord wordt. Diep ploegen wordt vermeden, maar oppervlakkige maatregelen om de bodem in goede conditie te houden kunnen wel toegepast worden. Zo kan het nodig zijn om de toplaag open te werken na een lange droge periode, of kunnen groenbemesters oppervlakkig ingewerkt worden.

NKG werkt het beste als ook brede gewasrotatie en bodembedekking met groenbemesters wordt toegepast en de grond zo min mogelijk bereden wordt. Een goede combinatie van deze maatregelen kan naast een functioneler en gezonder bodemleven en een betere bodemstructuur, leiden tot betere waterinfiltratiecapaciteit, meer C en CO₂ opslag en minder erosie door water en wind. Bovendien verbruikt een NKG gestuurd systeem minder brandstof.

Omschakelen naar een NKG gestuurd systeem, vraagt wel aandacht. De bodem heeft tijd nodig te herstellen van diepe grondbewerking en zal daardoor in eerste instantie meer stikstof input nodig hebben en mogelijk suboptimaal presteren. Extra N input kan bijvoorbeeld met behulp van stikstofbindende groenbemestingsgewassen en vaste stalmest. Na omschakeling is het zaak om vol te houden. Als de bodem na een aantal jaar toch weer omgeploegd wordt, moet de bodembalans opnieuw hersteld worden en kun je weer van vooraf aan beginnen.

Meer informatie & aan de slag

Meer informatie en praktische tips zijn te vinden in het rapport van Praktijknetwerk NKG.

Bronnen:

DLV Plant (2014). Uitkomsten en kennisopbouw in de praktijk na drie jaar Praktijknetwerk NKG.

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Sector Akkerbouw, Groene Ruimte en Vollegrondsgroenteteelt. En de boer, hij ploegde niet meer?: literatuurstudie naar effecten van niet kerende grondbewerking versus ploegen. Van der Weide, R. Y., van Alebeek, F. A. N., & van den Broek, R. C. F. M. (2008).